50 vragen
Waar staat VUCA voor
Volatile (vluchtig)
uncertain (onzeker)
complex (ingewikkeld)
ambiguous (dubbelzinnig)
Waar staat ODS voor en wat maakt het mogelijk?
Organizational Design and Structure
- shared values
- shared interests
- shared structures
- shared strategy
- shared action
In a VUCA world kunnen organisaties system blindness voorkomen door:
- focus op het beinvloeden van de toekomst ipv het voorspellen
- kijk verder dan de norm (status quo)
- werk samen met partijen buiten je kring
- versimpel het werk en de omgeving
wat zijn de vier stappen van design thinking?
1. what is
2. what if
3. what wows
4. what works
wat zijn de 15 stappen van design thinking
1. identify an opportunity
2. scope your project
3. draft your design brief
4. make your plans
5. do your research
6. identify insights
7. establish design criteria
8. brainstorm ideas
9. develop concepts
10. create some napkin pitches
11. surface key assumptions
12. make prototypes
13. get feedback from stakeholders
14. run your learning launches
15. what's next
beschrijf de what is fase
Wat is het probleem en hoe/met wie gaan we dit oplossen?
beschrijf de what if fase
probeer meerdere mogelijkheden uit
beschrijf de what wows fase
the wow zone
- stakeholders zijn geinteresseerd
- realistisch (kan gemaakt worden)
- behaalt de doelstellingen van het bedrijf
step 1: identify an opportunity (leg uit)
stel jezelf deze vragen:
- is het voor de organisatie van belang om deze problemen op te lossen?
- is het een already geconstateerd probleem?
- heb je de middelen om dit probleem op te lossen?
- heb je toestemming van leadership?
welke vragen moet je jezelf stellen om te kijken of het project goed is voor design thinking?
- is the problem human-centered
- how clearly do you understand the problem or potential solution
- what's the level of uncertainty
- what's the degree of complexity
is dit design project goed voor jou (als bedrijf)?
- is het haalbaar zonder te veel stress
- kan je meerdere gebruikers interviewen
- geloof je erin dat je iets kan designen for your users needs
- ben je bereid om aan prototyping te doen?
wat doen je bij step 2: scope your project
begin de vraag met: hoe kunnen we... (how could we..)
wat is de rol van een design brief?
een design brief moet zoveel mogelijk duidelijkheid schetsen over het project
wat zijn de drie elementen binnen een plan?
activities, people, research
wanneer spreken we van een observatieonderzoek?
als de observatie doelbewust gepland is en een probleemstelling beantwoord
observaties in het veld
observaties in alledaagse situaties
gestructureerd observeren
lijst met gedragingen opgesteld die je gaat bekijken (van te voren gepland)
ongestructureerd observeren
waarnemen wat er zoal gebeurt (zitten en kijken zonder plan)
directe observatie
fysiek aanwezig bij de observatie
indirecte observatie
gebruik maken van bijv videomateriaal of spiegels (niet fysiek aanwezig)
verhulde/onverhulde observatie
bekend/onbekend dat je aan het observeren bent (undercover)
ethnografisch onderzoek
participeren aan de activiteiten van de mensen die je observeert (meedraaien)
event sampling
gedurende een bepaalde periode wordt geteld hoe vaak een bepaald gedrag voorkomt
time sampling
gedurende ene bepaalde periode wordt bij elk signaal het gedrag van dat moment genoteerd
intersubjectiviteit
er bestaat overeenstemming tussen de onderzoekers over de codering van begrippen en de interpretatie van het gedrag
wat is een panelenquete
groep personen die regelmatig wordt ondervraagd over uiteenlopende onderwerpen
wat is operationaliseren
operationaliseren is een manier om abstracte ideeën of concepten om te zetten in concrete stappen die je kunt meten of observeren
respons/non respons
het deel van een vragenlijst dat (niet) ingevuld terugkomt
item-non-respons
de respondent slaat een of meerdere vragen over
non-respons bias
vertekening van de resultaten omdat niet iedereen in de steekproef aan het onderzoek meedoet
systematische/toevallige steekproef fout
non-respons doordat respondenten er zelf voor kiezen om niet mee te doen, of door toevallige fouten
respondentenbederf
mensen die niet mee willen werken aan een onderzoek
wat is een variabeke
een kenmerk of eigenschao van een object (bv leeftijd van een persoon die meedoet aan je onderzoek)
wat is een onafhankelijke variabele
oorrzaakvariabelen (of predictoren) omdat ze een situatie manipuleren
wat is een afhankelijke variabelen
variabelen die vereanderen onder invloed van de onafhankelijke variabelen, andere benamingen hiervor zijn: effectvariabele en gevolgvariabele
wat is nominaal
discrete waarden, losse categorieën, kwalitatief
wat zijn discrete waarden
getallen waar niks tussen kan komen
wat is dichtotoom
variabele die bestaat uit twee gelijke categorieën, kenmerk met slechts twee antwoord mogelijkheden
wat is een dummyvariabelen
kan slechts twee variabelen aannemen, een 0 als de situatie niet van toepassing is een 1 als dit wel zo is.
wat is ordinaal
- enkele (discrete) waarden
- losse categorieen
- kwalitatief
- rangorde
interval
- afstand gelijk
- numeriek
- waarden continu
natuurlijk nulpunt
absoluut nulpunt
wat is een likertschaal
een manier om te meten hoeveel iemand van iets vindt (meetstokje)
heel erg lekker, best wel lekker, een beetje lekker etc
ratio
de verhouding tussen twee hoeveelheden, vaak om een vergelijking te maken tussen verschillende groepen of categorieën
- continy
- gelijke intervallen
- gelijke, betekenisvollen verhoudingen
- natuurlijk nulpunt
- kwanitatief
wat is een hypothese?
schatting aan de hand van analyses
wanneer heb je hypothesen nodig?
als je een uitspraak wil doen over een situatie of een eigenschap in je populatie en alleen beschikt over een steekproef
wanneer is zekerheid groot genoeg?
95% als grenswaarde
nullhypothese
H0, wordt gebruikt zoalng er onvoldoende bewijs is voor het alternatief. (dit medicijn maakt mensen niet beter)
alternatieve hypothese
H1, wordt gebruikt om te kijken of een idee klopt (dit medicijn maakt wel een verschil/heklpt wel)
wat is de criteria voor het maken van hypothesen?
- helder geformuleerd, geen vage begrippen
- kent twee delen: een nullhypothese en een alternatieve hypothese
- de twee hypothesen zijn complementair, ze sluiten elkaar uit (medicijn helpt niet, medicijn helpt wel)
- de hypothesen bevatten de verwachte oorzaak (onafhankelijk variabele) en het verwachte gevolg of de testvariabele (afhankelijke variabele)
- een hypothese moet toetsbaar zijn: de houdbaarheid moet kunnen worden vastgelegd met kwantitatieve analyse
- de hypothesen zijn eenzijdig of tweezijdig
waarom twee hypothesen?
je maakt altijd onderscheid tussen de bestaande situatie en de nieuwe of alternatieve situatie. Die wil je testen, maar je accepteert alleen het alternatief als je zeker weet dat dit klopt. Je test dit alternatief onder aanname van de waarheid van de basishypothese (nullhypothese)
wat zijn de stappen bij het uitvoeren van toetsen
- je beantwoordt een vraag over een uitkomst in een populatie --> je verwachting
- je formuleert hypothesen over deze verwachting
- die hypothese toets je (kwantitatief) aan de hand van je steekproef gegevens, met bhv geschikte toets
- je berekent de bijbehorende kans: deze kans dat de nullhypothese waar is loopt van 0-100%
- is de kans (op toeval) kleiner dan 5%, dan verwerp je de null-hypothese: de uitkomst is significant
wat zijn univariate beschrijvingen
beschrijvingen van één variabele tegelijk
wat is een bivariate beschrijvende analyse
is een manier om twee dingen tegelijk te bekijken en te begrijpen. het helpt om te zien hoe twee verschillende dingen samen hangen.
multivariate analyse
twee dingen met elkaar vergelijken om te zien hoe ze met elkaar verband houden
wat is het stappenplan voor een beschrijvende analyse
1. orientatie op de gegevens
2. beschrijving van de achtergrondkenmerken met behulp van: tabellen, grafieken, kengetallen
3. beschrijven van twee variabelen met behulp van: kruistabellen, grafieken van twee variabelen
4: vergelijken van twee variabelen op basis van kerngetallen
frequentietabel
tabel waarin wordt aangegeven hoe vaak scores voorbijkomen (in relatie tot het totaal)
absolute frequentie
het aantal waarnemingen per categorie
relatieve frequentie
het aantal waarnemingen ten opzichte van het totale aantal waarnemingen
percenteren
het uitdrukken van relatieve frequenties in percentages
valide percentage
geldig percentage, alleen van diegenen van wie de score genoteerd is
wat zijn infographics
afbeeldingen die helpen om informatie duidelijk te laten zien (plaatjes, grafieken en andere visuele elementen)
wat is een kengetal
een kengetal is een speciaal nummer dat helpt om iets belangrijks te meten. Bijv kijken naar de gezondheid van een stad, kijk dan naar het kengetal 'gemiddelde leeftijd'
wat is een modus
de modus is het nummer dat het meeste voorkomt in een groep getallen
wat is een bimodale verdeling
wanneer er twee keer een modus voorkomt
wat is een mediaan
de mediaan is het middelste getal in een lijst
wat is een gemiddelde
een gemiddelde is het getal dat je krijgt als je alle getallen in een groep bij elkaar optelt en dan de uitkomst door het aantal getallen deelt
wat is een gewogen gemiddelde
een gewogen gemiddelde is als je sommige dingen belangrijker vindt dan andere. (rode snoepjes lekkerder dan groen)
wat is een spreidingsmaat
spreidingsmaten vertellen ons hoe ver getallen uit elkaar liggen
wat is een variatiebreedte
variatiebreedte vertelt ons hoe groot het verschil is tussen het grootste en kleinste getal
wat is een variantie
variantie is een manier om te zeggen hoe de getallen in een groep uit elkaar liggen. Als iedereen dichtbij school woont is de variantie klein, maar als sommigen ver weg wonen en de anderen dichtbij dan is de variantie groot
wat is de formule voor de variantie
1. bereken het gemiddelde (deel/geheel x 100)
2. individueel getal - gemiddelde = afwijking (afwijking v/h gemiddelde)
3. afwijkingen kwadrateerd (vermenigvuldigd met elkaar. afwijking x afwijking)
4. tel alle gekwadrateerde afwijkingen bij elkaar op (afwijking + afwijking)
5. totaal aantal getallen / bij elkaar opgetelde afwijkingen
wat is een standaarddeviatie
de standaarddeviatie is een getal dat ons vertelt hoeveel de getallen in een groep uit elkaar liggen
wat is een kruistabel
frequentietabel van twee variabelen tegelijk
wat is een rijpercentage
percentage van het rijtotaal
wat is een kolompercentage
percentage van het kolomtotaal
wat is een celpercentage
percentage van het gehele totaal
wat is een analogy (analogies
bij analogy ga je kijken waar dezelfde problemen nog meer zijn voor gekomen
welke 4 methodes kan je gebruiken bij het brainstormen
blue cards en trigger questions
worst idea
contra logic
change perspectives
wat zijn de 5 b's in de supply chain map
bring
build
borrow
buy
block
wat is een populatie/domein
alle eenheden waarover je met je onderzoek uitspraken over doet
wat is een operationele populatie
afgebakend deel van de populatie met een bepaald kenmerk
wat is een steekproef
willekeurige selectie uit de populatie die de mogelijkheid krijgt deel te nemen aan je onderzoek
wat is statische generaliseerbaarheid
de mate waarin resultaten op een hele populatie toegepast kunnen worden
wat is inhoudelijke generaliseerbaarheid
wanneer de resultaten van een onderzoek bij een kleine groep personen in vergelijkbare situaties kan worden teogepast
wat zijn respondenten
personen die deelnemen aan een vragenlijstonderzoek
wat zijn proefpersonen
deelnemers van andere onderzoek typen, zoals een experiment
wat zijn de vuistregels voor het nemen van steekproeven bij kwantitatief onderzoek
1. nauwkeurigheid uitspraken: hoe groter de steekproef, hoe nauwkeuriger de uitspraken
2. verwachte respons
3. populatie omvang
4. praktische omstandigheden
wat is een steekproefkader
gegevensbestand waaruit je een aselecte steekproef kan trekken
wat is een random number generator
een instrument om willekeurig nummers uit een reeks (databestand) te selecteren
wat is een aselecte steekproef
een willekeurige steekproef waarbij iedere eenheid een berekenbare (gelijke) kans heeft om in de steekproef terecht te komen
wat is een enkelvoudige aselecte steekproef
een willekeurige steekproef uit een databestand van een gehele populatie
wat is een systematische steekproef met aselect begin
steekproefmethode waarbij systematisch uit de populatie elke keer de eenheid wordt getrokken, maar de eerste eenheid is willekeurig
wat is een clustersteekproef
een willekeurige steekproef waarbij uit bestaande populaties een aantal gehele groepen worden getrokken
wat is een gestratificeerde steekproef
een willekeurige steekproef uit een aantal strata (verdeelde populatie in lagen)
wat is een getrapte steekproef
verschillende steekproef methoden in lagen van de populatie
wat is een selecte steekproef
niet-willekeurige steekproef
wat is een quotasteekproef
steekproefmethode waarbij je een maximumaantal eenheden met een bepaald kenmerk selecteert
wat is zelfselectie
een steekproefmethode waarbij (proef)ersonen zichzelf aanmelden
wat is een doelgerichte (purposive) steekproef
steekproef op bepaalde kenmerken, zodat een deskundige meting ontstaat
wat is de sneeuwbalmethode
steekproefmethode waarbij je gebruikmaakt van een netwerk: het ene contact levert een volgend contract op
wat is operationaliseren
operationaliseren betekent dat je iets heel duidelijk of meetbaar maakt, zodat je het kunt onderzoeken of begrijpen
wat zijn de vier stappen in kwantitatieve operationalisatie
theoretisch begrip (bedoeld)
facet
meetbaar begrip (bepaald)
waarnemingsvraag
wat zijn criteria voor het opzetten van een vragenlijst
- de structuur van de vragenlijst is voor alle respondenten gelijk
- de formulering en antwoordmogelijkheden zijn voor alle respondenten gelijk
- vragen over dezelfde onderwerpen staan bij elkaar
- vragen in de juiste volgorde gesteld
- aan elk blok vragen een inleiding waarin het doel van deze vragen wordt besproken
- de vragenlijst compleet en bruiker is en meet wat je meten wilt
- je rekening houdt met criteria voor 'goede vragen en 'goede antwoorden
- de vragenlijst geen vergaarbak wordt van alles wat de opdrachtgever altijd al wilde weten, maar daarvoor nooit de kans was
wat is een filtervraag
vraag die bepaalde groepen respondente voorselecteert
routing
bepaalde logische volgorde in een vragenlijst
volgorde-effect
effect dat de volgorde van de vragen heeft op de beantwoording ervan
samengesteld meetinstrument
lijst van deelvragen (items) die samen een complex begrip meten
bruto steekproef
het aantal verstuurde vragenlijsten
netto steekproef
de werkelijke respons
item-non-respons
de respondent slaat een of meerdere vragen over
non-respons bias
vertekening van de resultaten omdat niet iedereen in de steekproef aan het onderzoek meedoet, waardoor de respons een specifieke groep vertegenwoordigt
systematische/toevallige steekproeffout
non-respons doordat respondenten er zelf voor kiezen om niet mee te doen aan eht onderzoek, of door toevallige fouten
respondentenbederf
mensen die niet mee(willen) werken aan een onderzoek, om welke reden dan ook