UNESCO TW1
Wat wordt bedoeld met het algemeen belang?
Kwesties waarmee veel mensen in het land te maken krijgen.
Wat zijn de kenmerken van een democratie?
volk verkiest de vertegenwoordigers
individuele vrijheid
politieke grondrechten
onafhankelijke rechtspraak
persvrijheid
politie en leger hebben beperkte macht
Wat wordt bedoeld met een parlementaire constitutionele monarchie?
Er is wel een koning, maar die heeft geen macht. De macht ligt bij een parlement dat bestaat uit volksvertegenwoordigers.
Waarvan is een referendum een vorm?
directe democratie
Welke vorm van bestuur vind je in een parlementaire constitutionele monarchie
democratie
Hoe heet de bestuursvorm waarbij 1 persoon of 1 hele kleine groep alle macht heeft?
dictatuur
een dictatuur
Wat zijn de kenmerken van een dictatuur?
beperking politieke vrijheid
veel overheidsgeweld
beperking individuele vrijheid
geen onafhankelijke rechtspraak
censuur door overheid
machtige politie- en veiligheidsdiensten
Welke soorten dictaturen zijn er?
autocratisch, totalitair en theocratisch
Wat zijn de kenmerken van een autocratische dictatuur?
1 leider
vaak ontstaan vanuit staatsgreep of revolutie
niet vanuit een duidelijke ideologie
Wat zijn de kenmerken van een totalitaire dictatuur?
1 groep/partij is aan de macht
bevolking wordt compleet gecontroleerd
vaak vanuit een ideologie
Wat zijn kenmerken van een theocratische dictatuur?
gebaseerd op een godsdienst
maar 1 godsdienst is toegestaan
Waarop is een ideologie vooral gebaseerd?
- normen en waarden
- sociaaleconomische verhoudingen (verdeling van welvaart)
Wat zijn voorbeelden van linkse standpunten?
overheid moet actief ingrijpen tegen ongelijkheid
de overheid moet mensen in een kwetsbare positie beschermen
Wat zijn voorbeelden van rechtse standpunten?
geen extra belastingen opleggen aan rijke mensen/grote bedrijven
overheid moet zich minder bemoeien met de bevolking
Wat wordt bedoeld met het politieke midden?
ideologieën die tussen links en rechts in liggen
Welke van deze voorbeelden zijn progressieve standpunten?
legalisering van euthanasie (medische zelfmoord)
legalisering homohuwelijk
Welke van deze voorbeelden zijn conservatieve standpunten?
minder ingrijpende milieumaatregelen treffen
minder macht naar de EU
Welke kenmerken horen bij het liberalisme?
persoonlijke & economische vrijheid
overheid moet zich niet teveel bemoeien
Welke kenmerken horen bij een sociaaldemocratie?
sterke rol van de overheid
solidariteit
gelijkwaardigheid
Welke kenmerken horen bij een christendemocratie?
mensen moeten goed zorgen voor Gods aarde
naastenliefde
saamhorigheid
Welke kenmerken horen bij het populisme?
sterk nationalisme
veel waarde aan culturele tradities
opkomen voor 'gewone burgers'
Wat is het verschil tussen actie/belangengroepen en politieke partijen?
Actie- en belangengroepen hebben 1 doel of 1 groep waarvoor ze opkomen. Politieke partijen hebben ideeën voor de hele samenleving.
Welke functies horen bij een politieke partij?
kiezers informeren over standpunten
samenbundelen van ideeën in partijprogramma
selecteren van kandidaten voor functies
burgers betrekken bij de politiek
Wat is de troonrede?
Een rede (toespraak) waarin het kabinet uitleg geeft over de plannen van het komende jaar
Een overzicht van de verwachte inkomsten/uitgaven van het komende jaar heet ........
de miljoenennota
Wat wordt bedoeld met de algemene beschouwingen?
Debatten in de 2e kamer na Prinsjesdag
Wat wordt bedoeld met een verzorgingsstaat?
Een verzorgingsstaat is een staat waarin de overheid zich bemoeit met welvaart en welzijn van de inwoners
Wat zijn de 4 functies van een verzorgingsstaat?
verzorgen, verzekeren, verheffen en verbinden
Waarom zijn nu veel meer mensen sceptisch over een verzorgingsstaat?
Er is meer vergrijzing opgetreden en daarom zijn kosten voor de sociale zekerheid omhooggegaan. Dat vinden de werkenden minder leuk.
Wat betekent het begrip solidariteit?
solidariteit is de bereidheid om risico's te delen: Nederlanders betalen mee aan sociale zekerheid, met de kans dat ze er nooit iets voor terugkrijgen.
Wat is actief kiesrecht?
kunnen stemmen
Wat is passief kiesrecht?
verkozen kunnen worden
Welke kenmerken horen bij een evenredige vertegenwoordiging?
stemmen worden verdeeld over het aantal zetels
langere debatten, lastiger om kabinet te vormen
iedere stem telt even zwaar
Nederland
Welke kenmerken horen bij een districtenstelsel?
afgevaardigden zijn aan de regio verbonden
er gaan stemmen verloren
Verenigde Staten
stemmen op de andere kandidaat gaan verloren
Welke 5 verkiezingen heb je in Nederland?
Tweede Kamer (4 jaar)
Provinciale Staten en gemeenteraad (4 jaar)
Waterschappen (4 jaar)
Europees Parlement (5 jaar)
1e kamer, door leden van Provinciale Staten
Welke medewetgevingsrechten heeft de 1e kamer niet?
initiatiefrecht, wetten voorstellen
amendementrecht, wetsvoorstellen wijzigen
Welke medewetgevingsrechten heeft het parlement?
stemrecht - wetten aannemen of verwerpen
initiatiefrecht - wetten voorstellen
amendementrecht - wetsvoorstellen wijzigen
budgetrecht - begroting controleren
Welke regering controleerrechten heeft het parlement?
recht op motie - aanvraag voor regering om ergens over te praten
vragenrecht - vragen stellen die regering moet beantwoorden
interpellatierecht - minister/secretaris naar kamer laten komen
recht van enquête - kamer mag personen ondervragen
Waaruit bestaat de regering?
koning en ministers
Waaruit bestaat het kabinet?
ministers en staatssecretarissen
Welke 3 soorten moties zijn er?
gewone motie - niet eens met stukje van het beleid
motie van afkeuring - niet eens met het hele beleid
motie van wantrouwen - geen vertrouwen in de minister zelf
Welke 3 fasen zijn er bij de vorming van een kabinet?
verkenningsfase, informatiefase en formatiefase
Wat gebeurt in de verkenningsfase?
Door een verkenner wordt gekeken welke partijen een coalitie zouden kunnen vormen.
Wat gebeurt er in de informatiefase?
een informateur kijke welke partijen willen samen in een coalitie willen zitten, uiteindelijk een coalitieakkoord
Wat gebeurt er in de formatiefase?
formateur (leider grootste coalitiepartij) gaat het kabinet samenstellen
Welke 2 oorzaken kunnen er zijn van een kabinetscrisis?
- de ministers kunnen het niet eens worden
- de meerderheid van de Tweede Kamer steunt het kabinet niet meer
Wat is het gevolg van een kabinetscrisis?
Er komen nieuwe verkiezingen en tot die tijd een demissionair kabinet dat alleen lopende zaken afhandelt.
Waaruit bestaat het parlement?
de Eerste en Tweede Kamer
Waaruit bestaat het gemeentebestuur?
de gemeenteraad en het college van B&W
Welke van deze mensen zitten in het college van B&W?
wethouders
burgemeester
Welke van deze taken zijn taken van de gemeenteraad?
college van B&W controleren
wethouders voor de gemeente kiezen
plannen voor de gemeente (in grote lijnen) bedenken
inwoners van de gemeente vertegenwoordigen
Welke van deze taken zijn taken van het provinciebestuur?
stemmen voor de Eerste Kamer
toezicht houden op gemeenten
streekplannen maken
natuurbeheer
Welke bestuursorganen heeft de provincie?
provinciale staten / commisaris van de koning / gedeputeerde staten
Welke functies horen bij de provinciale staten?
kiezen voor de Eerste Kamer
in grote lijnen bepalen wat de provincie doet
Aan welke criteria moet een land voldoen om bij de EU te mogen?
Kopenhagencriteria
Wat is de Europese Unie?
Samenwerkingsverband tussen 27 (Europese) landen
Wat betekent het begrip "interne markt"?
Binnen de EU kunnen goederen, diensten personen en kapitaal vrij tussen landen reizen, zonder al te veel moeilijkheden bij de grens
Wat wordt bedoeld met een gezamenlijk beleid binnen de EU?
EU-laden maken afspraken of wetten over hoe iets gedaan zal worden in de EU.
Welke van deze functies zijn functies van het Europees Parlement?
Wetten van de Europese Comissie goedkeuren (samen met de Raad van Ministers)
Andere instellingen binnen het Europese bestuur controleren
Samen met de Raad van Ministers de begroting controleren
Welk van deze functies zijn functies van de Raad van Ministers?
De Europese Comissie opdragen om een besluit uit te voeren
Samen met het Europees Parlement de begroting van de EU controleren
Wetten van de Europese Comissie samen met het Europees Parlement goedkeuren
Beleid van lidstaten op elkaar afstemmen
Welke van deze functies zijn functies van de Europese Comissie?
Wetsvoorstellen doen aan het Europese Parlement en de Raad van Ministers
Besluiten van de Raad van Ministers uitvoeren
Financiën van de EU beheren
Controleren of de regels van de EU worden nageleefd
Welke functies zijn functies van de Europese Raad?
belangrijkste beslissingen nemen
grote lijnen van de politieke samenwerking binnen de EU behandelen