m&m h1
continuïteit
als dingen hetzelfde blijven
energie
kracht die er voor zorgt dat iets gebeurd
energiebron
iets dat energie geeft, zoals aardolie, steenkol, water, wind en zon
industriële revolutie
grote verandering in productiemethoden, waarbij handarbeid wordt vervangen door machines
moderne tijd
vijfde periode (1800-heden)
ondernemer
iemand die met zijn eigen bedrijf zijn inkomen verdient
stoommachine
aperaat dat wordt aangedreven door hete damp van kokend water
tijd van burgers en stoommachines
achte tijdvak (1800-1900), 19e eeuw
werkgever
iemand die mensen in loondienst heeft
werknemer
iemand die in dienst van een baas betaald werk doet
abolitionisme
beweging voor de afschaffing voor mensenhandel en slavernij
afzetmarkt
gebied waar producten verkocht worden
europeanisering
verpreiden van de europese cultuur
imperialisme
europese machtuitbreiding in Azië en Afrika na 1870 waardoor grote koloniale rijken ontstonden
natie
volk, groep mensen die zich met elkaar verbonden voelt
nationalisme
liefde voor het eigen volk
aardgas
gasvormige (brand)stof die ontstaat als aardolie of steenkool lange tijd onder druk staat
aardolie
vloeibare (bran)stof die miljoenen jaren geleden onstaan is uit dood plankton, dat onder hoge druk veranderde in aardolie
delfstof
voor de mens nuttige brandstof en grondstof in de bodem
fossiel
een (versteend) overblijfsel of afdruk van een dier of plant
geologie
de wetenschap die het onstaan van de aarde, de samestelling van de aardkorst en de ontwikkeling van het leven bestudeert
geologische tijdschaal
indeling van de geschiedenis van de aarde in tijdperken en perioden
kalksteen
gesteente dat ontstan is doordat resten van zeediertjes met kalkskeleten op de zeebodem zijn bezonken
steenkool
vaste (brand)stof die ontsaat als plantenresten lange tijd onder grote druk staan
zout
stof die overblijft als zeewater verdampt
arbeidsintensief
voor de productie is vooral arbeid nodig
brandstof
iets dat verbrand wordt om warmte of energie te geven, zoals benzine of kolen
dagbouw
winnen van delfstoffen in de open lucht
kapitaalintensief
voor de productie is vooral veel geld/kapitaal nodig
metaal
ondoorzichtig en meestal hard matriaal dat gemakelijk warmte en elektriciteit geleid, bijvoorbeeld goed en ijzer
primaire sector
beroepen in landbouw, mijnbouw en visserij
schachtouw
winnen van delfstoffen in ondergrondse mijnen
secundaire sector (industriesector)
beroepen waarbij producten worden gemaakt in de industrie
tertaire sector (dienstsector)
beroepen waarbij je van dienst bent of helpt
vestigingsplaatsfactoren
omstandigheden en oorzaken die van invloed zijn op de plaats van vestiging van een bedrijf