Sociale en organisatiepsychologie
Kurt Lewin
Hij zei dat gedrag vooruitkomt uit situatie en omgeving
Self awareness
Het begrip dat we een andere entiteit zijn dan andere mensen en objecten in de wereld
Zelfconcept
Wie wij zijn, met daarin onze kwaliteiten, relaties met anderen, groepen en geloven
Social identity theory
Onze identiteit bestaat uit 2 delen, persoonlijke en sociale identiteit
Self perception theory
Het idee dat we ons zelfconcept vormen door ons eigen gedrag te observeren (en daaruit motivaties en attitudes afleiden).
Zelfdiscrepantie
Wanneer er een mismatch is tussen een persoons echte, ideale en ought selves
Optimal margin theory
Kleine aanpassing van de realiteit die voor een verbetering van het welzijn kan zorgen
Self serving cognitieve bias
Mentale bewerking die er voor zorgen dat we er beter uit komen dan we werkelijk zijn
Attitude
Aangeleerde neiging consistent positief of negatief te reageren op iets
Emotion focused coping
Het willen veranderen van een persoon zijn emotionele reactie op een stressor door positief taalgebruik te gebruiken en afleidingstechnieken
Problem-focussed coping
Een manier van coping dat erop is gericht om stressoren te elimineren door het probleem te begrijpen
Organisationeel gedrag
Richt zich op het begrijpen, verklaren en verbeteren van de houding van individuen en groepen in organisaties
Perseverance effect
Schemas blijven invloed hebben, ookal is er tegenstrijdige informatie
Cognitieve miser
De neiging van mensen om een mentale short cut te maken om de cognieteve belasting zo klein mogelijk te maken
Counterfactual thinking
De neiging om altenatieven te bedenken, "als we nou dit hadden gedaan"
Principle of parsimony
De neiging om het makkelijkste antwoord voor te trekken
Mental accessibility
De gemakkelijkheid waarin een idee opkomt
Semantisch netwerk
De collectie van mentale concepten die verbonden zijn door dezelfde karakteristieken
Anhorcing and adjustment heuristic
De neiging een startpunt te hebben wanneer we numeriek gokken
Culturele metacognitie
De mate van cultureel bewustzijn die we bezitten tijdens interacties
Type-A orientatie
Mensen zijn competitief, ongeduldig en agressief (type B is andersom)
Centraal kenmerk
Halo effect
Attribution theory
Het idee dat wij anderen proberen te begrijpen door gezond verstand te gebruiken
Interne attributies
Uitleg waarom iemand zich zo gedraagt, wat over hunzelf gaat zoals persoonlijkheid
Covariation model of attribution
Onze poging om systematische verklaringen te vinden van waarom mensen zich zo gedragen
Consensus
Of mensen op dezelfde manier handelen naar een persoon
Content theories
Waarom mensen bepaalde behoeftes hebben en waar motivatie vandaan komt
ERG theory
Motivatie afhankelijk van 3, existence, relatedness en growth
Instrumentaliteit
De waarschijnlijkheid dat goede performance zorgt voor verschillende werkuitkomsten
Performance goals
Lange termijn doelen
Procedurele rechtvaardigheid
De mate waarin mensen denken dat regels en manier van het bedrijf eerlijk zijn
Process theories
Theorieeën die de cognitieve proceseen beschrijven die worden vertaald naar gedrag
Two factor theory
Motivatie + hygiene hebben invloed op werktevredenheid
Model of dual attitudes
Stelt dat nieuwe attitudes overheersen over oude, maar deze niet vervangen. Oude blijven dus maar gw niet even sterk meer
Specificiteitsprincipe
Zoek maar op
Self-affirmation theory
We willen indruk maken op onszelf
Theory of planned behaviour
Attitudes, subjectieve normen en ervaren contole ervaren gedrag
Subjectieve normen
Onze perceptie van wat normaal is om te doen
Communication persuation matrix
Overtuiging gaat zo: attention - comprehension - learning - acceptance - retention - conclusion
Message learning approach
4 stappen in overtuiging, wie, aan wie, wat
Decentralization
Distributie van kracht op alle levels van de organisatie
Norming
Probleem oplossen en samen gaan werken
Puncuated equilibrium
stabiel lang- snel - evenwicht
Synergy
Meer werk met groep
Framing error
Bepaalde aspecten accentueren en sommigen juist niet
Lack of participation
Mensen buitensluiten in proces
Procesverlies
Vermindering van de moeite in groepssituatie
Coordinatieverlies
Vermindering effectiviteit van de groep door slechte samenwerking
Optimal distinctiveness theory
Doel van deel uitmaken behalen door in kleine groep te zitten
Groepspolarisatie
Extreme keuzes in groep
BATNA
Best mogelijke alternatief na onderhandeling
ZOPA
Gebied waarin partijen tot common ground willen komen
Kernel of truth
Stereotypen komen voort uit dingen die vroeger waar waren
Scapegoat theory
Vooroordelen komen tot stand door het beschuldigen van de outgroup van onze agressies
Perspectief van contigent leidersschap
Effecitiviteit is gerelateerd aan de interactie tussen karakter en situatie
Delegating
Meerderheid van de controle bij de groep, maar het wordt wel gemonitord
Ingratiation
Een gunst winnen bij iemand voordat je om iets vraagt
Negative state relief model
Als wij iemand anders in nood zien krijgen wij emotionele distress en iemand helpen verlaagt dit
Typologieën
Zoek ook maar ff op lol
Competing values framework
Organisatiecultuur vinden en meten en dan veranderen
Departementalisatie
Mensen met gelijkwaardige skills verdelen over verschillende gebieden
Formalisatie
Mate waarin regels zijn gestandaardiseerd
Bureaucratie
Formele regels, verdeling van werk, autoriteit
Proces consulatie
Interventies die bewustzijn en begrip verhogen