Geschiedenis h5/6
1598
Edict van Nantes
1648
Vrede van Münster
1672
Rampjaar
1688
Glorious Revolution
16 december 1773
Boston Tea Party
1776
Declaration of Independance (Amerika)
1784
Oprichting van de Maatschappij tot het Nut van ‘t Algemeen
14 juli 1789
Bestorming van de Bastille (Begin v/d Franse Revolutie)
26 augustus 1789
Verklaring van de Rechten van de Mens en Burger
1799
Napoleon neemt de macht over in Frankrijk
1807
Afschaffing van de slavernij in Engeland
1852
Publicatie van ‘de negerhut van oom Tom
Abolitionisme
Abolitionisme is het streven naar afschaffing van de slavernij. In de 18e eeuw ontstonden bewegingen die ijverden voor de afschaffing van de slavernij,
Absolutisme
de regeringsvorm bedoeld waarin een persoon, vaak een vorst of koning, de volledig macht in handen heeft en geen verantwoording schuldig is tegenover zijn onderdanen of een parlement.
Ancien régime
de periode bedoeld uit de Europese geschiedenis die begint aan het einde van de Middeleeuwen en eindigt met de Franse Revolutie. Het is een tijd waarin de meerderheid van de Europese bevolking nog van de landbouw leeft en in kleine dorpen op het platteland woont.
Burgerlijke cultuur
een cultuur die enkel bepaald wordt door de burgers, de kerk en de adel hebben op deze cultuur geen invloed. De adel liet erg graag zien hoe rijk ze waren en verleenden aan hun bezittingen hun status.
Centralisatiepolitiek
het streven naar een organisatie of natie die zo veel mogelijk vanuit een centraal punt of zelfs door een centraal orgaan of persoon bestuurd wordt. De machtsuitoefening vindt plaats vanuit een bestuurlijke eenheid of onderneming.
Democratische revolutie
voor omwentelingen in het bestuur van een land waarbij het volk meer macht krijgt ten koste van de vorst. Het volk (aanvankelijk niet noodzakelijk alle mensen in een land) krijgt grondrechten die worden vastgelegd in een geschreven grondwet, een constitutie.
Driehoekshandel
de handel tussen Europa, Amerika en Afrika. Schepen vertrokken uit West-Europa met als handelswaar vooral vuurwapens, buskruit, ijzer en textiel.
Droit Divin
Frans voor 'goddelijke recht', was het recht waarop de christelijke vorsten in vroeger eeuwen hun heerschappij baseerden. Volgens dit recht had de vorst de macht rechtstreeks van God gekregen en was hij daarmee geen verantwoording aan individuen schuldig.
Economie
een wetenschap die zich bezighoudt met de keuzes die mensen maken bij de productie, distributie en consumptie van goederen en diensten.
Empirisme
filosofische stroming die stelt dat kennis uitsluitend op basis van waarneming wordt verkregen. De zintuiglijke wereld staat dus centraal in empiristische kennistheorieën.
Founding Fathers
de grondleggers van de Verenigde Staten van Amerika. Na het ondertekenen van de Declaration of Independence, de Onafhankelijkheidsverklaring, stelden ze, geïnspireerd door het Europese verlichtingsdenken, de Amerikaanse grondwet op.
Gouden Eeuw
periode in de Nederlandse geschiedenis die goeddeels samenvalt met de zeventiende eeuw. De noordelijke Nederlanden, die samen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden vormden, maakten een bloeiperiode door op gebied van handel, wetenschap en kunsten.
Grondrechten
rechten die burgers de vrijheid geven om zonder bemoeienis van de overheid te leven. Ook bevat de Grondwet de rechten om deel te nemen aan de samenleving en de politiek.
Grondwet
regels voor de inrichting van de Nederlandse staat. Denk aan: De manier waarop we staatsinstellingen kiezen (zoals het parlement) of benoemen (zoals ministers, staatssecretarissen en rechters). En wat hun taken en bevoegdheden zijn.
Handelskapitalisme
Een vorm van kapitalisme waarbij de handelaar de dominerende figuur is en kapitaal voornamelijk een 'vlottend' karakter heeft. Handelaars streven ernaar, winst te maken op een markt door de aanvoer van grondstoffen en de afzet van producten te controleren.
Hofcultuur
mensen van het koninklijke huis of van adel afgebeeld, aangezien Nederland tijdens de 17e eeuw een republiek was werden er voornamelijk mensen van alle afgebeeld.