Personen en begrippen HC 2 Nieuwe tijd 1
Hendrik VIII van Engeland
van 1509 tot 1547 koning van Engeland, heer van Ierland en later ook koning van Ierland. Hij stamde uit het Huis Tudor.
Frans I van Frankrijk
in 1515 in Reims tot koning van Frankrijk gekroond en regeerde tot zijn dood in 1547.
Karel V van Habsburgse rijk
Vanaf 1506 tot 1555 was hij de landsheer van uiteindelijk (sinds 1543) alle Nederlandse gewesten, van 1516 tot 1556 als Karel I koning van Spanje en van 1519 tot 1556 als Karel V Rooms-Duits keizer. In Vlaanderen staat hij algemeen bekend als keizer Karel, in Nederland als Karel V.
Süleyman I
de tiende sultan van het Ottomaanse Rijk.
Inquisitie
Ketterij wordt bestreden
John Wycliffe
Als professor in de theologie aan de universiteit van Oxford wilde hij de wijsbegeerte terugbrengen tot de Bijbel en de kerkvaders.
Johannes Hus
een Boheemse hoogleraar die geldt als een voorloper van de Reformatie.
Drie-eenheid
Vader, Zoon en Heilige Geest
Sacramenten
een gewijde handeling in het christendom waardoor God komt tot de mens.
Absenteïsme
niet aanwezig, wel inkomsten
Pluralisme
meerdere ambten
Simonie
kerkelijke ambten verkopen
Alexander VI
was paus van 1492 tot 1503. Hij Verloor gebied Kerkelijke Staat
Paus Julius II
Herovering Kerkelijke Staat
Erasmus van Rotterdam
Hij wordt beschouwd als een van de invloedrijkste denkers uit de Noordelijke Renaissance.
sola scriptura
Bijbel enige autoriteit
sola fide
alleen geloof leidt tot Gods genade
sola gratia
uiteindelijk is het Gods genade
Johan Gutenberg
een Duitse drukker die geldt als de uitvinder van de boekdrukkunst in Europa.
Johannes Calvijn
een Frans-Zwitserse christelijke theoloog tijdens de reformatie, naar wie een protestants-christelijke stroming, het calvinisme, is genoemd.
Vrede van Augsburg
De vrede van Augsburg ging uit van het principe cuius regio, eius religio (van wie het land is, is ook de godsdienst).
Concilie van Trente
Centraal stonden verdieping en verinnerlijking, de juiste formulering van de theologische opvattingen (met nadruk op het absolute gezag van de paus) en het bepalen van de houding ten opzichte van de reformatie.
Ignatius van Loyola
Hij staat bekend als oprichter (in 1539) en eerste generale overste van de Jezuïetenorde (de Sociëteit van Jezus).
Barok
Kunst van contrareformatie: glorie van de kerk