Nederlands woordenschat
proletarisch winkelen
winkel diefstal plegen
Een hard gelag
een zwaar lot/iets wat moeielijk te verdragen is
Een heet hangijzer
een moeilijke (actuele) kwestie.
De heilige hermandad
de politie
Een heilig huisje
een onderwerp waarop geen kritiek geduld wordt.
(De) kop van Jut
iemand die de schuld krijgt/de zondebok.
Een lijk uit de kast
een schadelijke kwestie die onverwacht opduikt
Een sigaar uit eigen doos
iets wat een geschenk lijkt, maar wat je eigenlijk zelf betaalt.
Een storm in een glas water
grote ophef over een zaak die onnodig blijkt te zijn.
Een streep door de rekening
een tegenvaller
Een teken aan de wand
een slecht voorteken
Het Adoniscomplex
een ziekelijke obsessie van mannen met hun uiterlijk (lichaamsbouw).
Een Babylonische spraakverwarring
toestand dat men elkaar niet meer begrijpt doordat allen tegelijk en door elkaar spreken
Het ei van Columbus
een handige oplossing voor een probleem
Het zwaard van Damocles
een aldoor dreigend gevaar
Een januskop hebben
onoprecht zijn
Geen wet van Meden en Perzen
een regel waaraan eventueel iets veranderd kan worden.
In Morpheus' armen liggen
in diepe slaap zijn.
De doos van Pandora
een bron van veel ellende
Een pyrrusoverwinning
een overwinning ten koste van zeer grote verliezen.
Tussen Scylla en Charibdis
tussen van weerszijden dreigende gevaren.
Het paard van Troje inhalen
iets doen waardoor men argeloos zijn eigen ongeluk veroorzaakt.
Zijn Waterloo vinden
definitief verslagen worden.
Abusievelijk
bij vergissing
Allooi
waarde/peil
Bejegenen
tegemoet treden/benaderen
Bespiegelingen
overdenking/beschouwing.
Discutabe
aanvechtbaar/twijfelachtig.
consensus
overeenstemming
Doemscenario
voorspelde gang van zaken met noodlottige afloop.
Establishment
gevestigde orde/heersende klasse
facade
bedreigelijk voorkomen/schijn
ideologisch (e)
gebaseerd opeen filosofische, maatschappelijke of politieke leer
instituties
instellingen
logenstraffen
aantonen dat iets onwaar is
manifest(e)
overduidelijk/onmiskenbaar
ontaarden
overgaan in iets wat veel slechter is
oratie
toespraak/redevoering
populistisch(e)
oppervlakkig, populair en enigszins demagogisch
puriteins(e)
volgens strenge zedelijke normen
seculier(e)
wereldlijk/ niet-kerkelijk
transparantie
doorzichtigheid/begrijpelijkheid
utilitair
gericht op het nut
achilleshiel
zwakke plek
assimileren
gelijk worden/ aanpassen
canon
officiële lijst
contradictio in terminis
tegenstrijdigheid in de gebruikte woorden
duchtig
stevig/flink/krachtig
etniciteit
ras/volk
evident(e)
zeer duidelijk/ geen bewijs behoeven
geïnterneerde
gevangene
hedonistisch(e)
genotzuchtig
inboeten
kwijtraken/verliezen
koesteren
1 bewaren en onthouden; 2 gevoelens hebben
latent(e)
verborgen/ (nog) onzichtbaar/ in aanleg
marchanderen
schipperen/ onderhandelen (over de regels)
ondergraven
ondermijnen/aantasten
orthodox
rechtzinnig/ zuiver in de (kerk)leer
primus inter pares
de eerste onder zijns gelijken
provocatie
uitlokken/ uitdaging
stante pede
op staande voet/ onmiddellijk
ten spijt
ondanks/ in weerwil van
ventileren
in het openbaar uiten
ad hoc
1 meteen en ter plekke; 2 alleen voor dit ene geval
autonomie
zeflbestuur
censuur
breuk/radicale wijziging in een handelwijze of ontwikkeling
controverse
twistpunt/ strijdvraag
egalitair(e)
gelijkheid nastreven
ettelijke
verscheidene/vele
excessen
1 buitensporigheden; 2 gewelddadigheden
grosso modo
ruw geschat/ door elkaar genomen
louter
enkel/ alleen
mandaat
volmacht
modaal/modale
meest voorkomende
nivelleren
gelijkmaken
onderschrijven
erkennen/ het ermee eens zijn
ontwaren
bespeur/ ontkennen/ in een handelwijze of ontwikkeling
opportunisten
iemand die probeert elke omstandigheid tot zijn eigen voordeel te gebruiken
polemiek
pennenstrijd/ twistgesprek
ratificeren
bekrachtigen/ ondertekenen
scepsis
twijfel/ argwaan
universeel/universele
algemeen geldend vermaard(e) beroemd/ gerenommeerd/ befaamd
adagium
spreuk
bagatelliseren
als iets onbelangrijks afschilderen
calamiteit
catastrofe/ ramp
decorum
dat wat zo hoort
electoraat
kiezers
euforisch(e)
extreem vrolijk
exorbitant(e)
buitensporig, overdreven
impact
invloed/ uitwerking
innovatief
venieuwd
kanttekeningen
(kritische) opmerkingen/ commentaar
markant(e)
opvallend
ontzuiling
verdwijnen van de verdeling van de maatschappij in godsdienstige en politieke belangengroepen
navenant(e)
overeenkomstig/ naar verhouding
pathologisch(e)
ziekelijk
prompt
onmiddellijk
summier(e)
bondig/ kort
teloorgang
ondergang
versus
tegen/ tegenover
wederrechtelijk
onregelmatig
wrang(e)
1 zuur; 2 pijnlijk
adequaat
geschikt voor het doel/ doeltreffend
bakermat
plaats waar iets ontstaan is
conform
overeenkomst met
desastreus
rampspoedig/ fataal
eruptie
uitbarsting
evenwel
echter/ niettemin
fenomeen
verschijnsel
floreren
bloeien/ gedijen
institutionaliseren
tot een instelling worden/ structureel worden
jegens
tegenover/ ten aanzien van
malaise
toestand van slapte
nipt(e)
op het kantje
ontbreken
missen
pareren
afwenden/ tegenhouden/ weerleggen
pover(e)
1 armoedig; 2 niet best
prominent(e)
vooraanstaande
representant
vertegenwoordiger
taboe
onbespreekbaar onderwerp/ iets wat niet mag
veronachtzamen
verwaarlozen
verworden
bederven/ ontaarden/ slechter worden
aan de kaak stellen
een slechte zaak bekend maken
de hand lichten met
het niet zo nauw nemen met
een lans breken voor
opkomen voor
geen blaam treffen
geen verwijt treffen
gemeen hebben
samengaan met
gepaard gaan met
plaats maken/ zich terug trekken
het veld ruimen
schenden
inbreuk plegen/maken
het maakt geen verschil/ het komt op hetzelfde neer
het is lood om oud ijzer
lijden aan/ onderworpen zijn aan de werking van
onderhevig zijn aan
geen onderscheid maken
over een kam scheren
geen onderscheid maken
prat gaan op
(te) trots zijn op
uit hoofde van
wegens/ op grond van
van likmevestje
waardeloos, van niks
zich niets gelegen laten liggen aan
geen zorg dragen voor/ zich niet bekommeren om
afbreuk doen aan
de kwaliteit verminderen
bij de gratie van
door de gunst van
dat laat onverlet
dat doet niet af aan het feit
de hand houden aan
zorgen voor naleving
gebaat zijn met/bij
voordeel hebben van
het heft in handen hebben/ nemen/ uit handen geven
het initiatief hebben/ afstaan
het hoofd bieden aan
weerstaan/ trotseren
een hart onder de riem steken
moed inspreken
inherent zijn aan
onlosmakelijk verbonden zijn aan
onder curatele stellen
de handelingsvrijheid ontnemen
op de spits drijven
tot het uiterste drijven
te kampen hebben met
last hebben van/ problemen ondervinden van
van de weeromstuit
als reactie op wat er gebeurt/ onwillekeurig
(niet) veel in de melk te brokkelen hebben
(niet) veel invloed/ macht hebben
verschoond blijven van
niet in aanraking komen met