begrippen
aforisme
een korte, krachtige zin waarin een levensles wordt verkondigd
archaïsmen
verouderde taalvorm
neologismen
nieuwe taalvorm
barok
vollere en diepere kleuren in kunstwerken
burgerlijk realisme
kunst bedoeld voor rijke kooplieden, niet voor de kerk
classicisme
heimwee naar de griekse en romeinse glorie
empirisme
zelf uitvinden hoe de wereld in elkaar zit
epos
heldendicht over een mythologische of historische persoon met een gebeurtenis
estheticisme
streven naar schoonheid
gewestelijke autonomie
bevoegdheden en zelfstandigheid van de gewesten
gilden
soort beroepsverenigingen
homo universalis
een universeel mens die op alle gebieden van de menselijke cultuur uitblonk
humanisme
nieuwe visie op de rol van de mens in de wereld
ilias
gedicht in de trojaanse oorlog met achilles
joost van den vondel
leerde zelf, schreef literaire werken, beoefende verschillende genres: hekelgedichten, klaagzangen, tragedies
maniërisme
schilderen in andere perspectief, fase verhoudingen van het lichaam
meerstemmigheid
de hoeveelheid mensen die zingen
muiderkring
een groep die in de zomer in het muiderslot woonden, een centrum van kunstenaars en geleerden, die bij elkaar kwamen om te discussiëren, hun teksten voor te lezen en te musiceren
oratorium
een groots opgezet zangstuk voor orkest, koor en solisten maar zonder toneel en scenering
P.C. Hooft
veel belangstelling voor kunst, bracht het maatschappelijk ver
perspectief
het punt waarvan iemand naar de wereld kijkt
protestanten - katholieken
twee religieuze groepen, botsten veel met elkaar
purisme
latijnse woorden werden vervangen door volkstaal
raadspensionaris
voorzitter-secretaris van de Hollandse zaken
reformatie
een herleving van het bijbelse christendom
renaissance literatuur
nieuwe en oude vormen van literatuur, strak van vorm
republiek der zeven verenigde nederlanden
staten die een verband hadden gesloten om elkaar te helpen bij oorlog
roman
ridderverhaal, niet erg realistisch, held wint altijd
Socrates - Plato - Aristoteles
filosofen, hebben elkaar beinvloed en tegengesproken
sonnet
een meestal lyrisch gedicht
stadhouder
aanvoerder van leger en vloot
statenbijbel
de eerste officiele bijbelvertaling
Staten-Generaal
alle vertegenwoordigers van de staten bij elkaar
stoïcisme
de weg om de mens gelukkig te maken
symmetrie
een gebouw werd pas volmaakt gevonden als er minimaal 8-symmetrie-lijnen in kon ontdekken
tachtigjarige oorlog
opstand van 17 provincies tegen spanje
tempera - olieverf
droogde minder snel dan tempera. gaf diepere en vollere kleuren
theocentrisch
de wereld draait om god en het geloof
tragedie
een toneelstuk wat tragisch afloopt
translatio - imitatio - aemulatio
vertalingen uit het grieks/latijn - zelfstandig navolgen van de klassieke schrijvers - overtreffen van de klassieke literatuur
wetenschap
enorme opbloei, grote ontdekkingen voor de moderne wetenschap