ap
ay tumutukoy sa pagsusuri sa lawak, sakop, at pinsala na maaaring danasin ng isang lugar kung ito ay mahaharap sa isang sakuna o kalamidad sa isang partikular na panahon.
hazard Assessment
Pagkakaroon ng kaalaman tungkol sa iba't ibang hazard at kung paano ito umusbong sa isang lugar.
Pagkakinlanlan
pag alam sa uri bg hazard
katangian
Pagtukoy sa lawak ng pinsala na maaaring idulot ng hazard
intensity
Pag-aaral tungkol sa sakop at tagal ng epekto ng hazard
lawak
Pagtukoy kung sino ang maaaring tamaan ng o maapektuhan ng hazard
saklaw
Panahon kung kailan maaaring maranasan ang isang hazard
Predictability
Pagtaya sa kakayahan ng komunidad na harapin ang hazard upang mabawasan ang malawakang pinsala
manageability
Dalas ng pagdanas ng hazard. Maaaring ang hazard ay nagaganap taon-taon, isang beses sa loob ng lima o sampung taon o kaya ay biglaan lamang
Frequency
Pag-alam sa tagal kung kailan nararanasan ang hazard.
- Lindol
baha
digmaang sibil
duration
Bilis ng pagtama ng isang hazard. Maaaring mabilisan o onset sa pagitan ng pagtukoy ng hazard at oras ng pagtama nito sa isang komunidad
speed
Maaaring natural tulad ng hazard na dala ng hangin, tubig tulad ng malakas na pagbuhos ng ulan, baha, pag-apaw ng ilog, flashflood, tidal wave at storm surge, lupa tulad ng landslide at lahar; apoy tulad ng pagkasunog ng kagubatan o kabahayan; seismic tulad ng lindol at tsunami; gawa ng tao tulad ng conflict gaya ng digmaang sibil, rebelyon, at pagaaklas; industrial/technological tulad ng polusyon, pasabog, pagtagas ng nakalalasong kemikal at iba pang hazard tulad ng taggutom, tagtuyot, at pagsalakay ng peste sa mga pananim.
force
Mga katangian ng Vulnerability at Capacity Assessment
pisikal o natural
panlipunan
pag uugali ng mga tao tungkol sa hazard
Tumutukoy sa mga materyal na yaman tulad ng suweldo mula sa trabaho, pera sa bangko at mga likas na yaman. Ang kawalan o kakulangan ng mga nabanggit na pinagkukunang-yaman ay nangangahulugan na ang isang komunidad ay vulnerable o maaaring mapinsala kung ito ay makararanas ng hazard
pisikal
Tumutukoy sa pagiging vulnerable o kawalan ng kakayahan ng grupo ng tao sa isang lipunan.
Panlipunan
Ang pagiging vulnerable ng isang lugar ay nangangahulugang mayroon itong kakulangan sa mga nabanggit na kategorya. Bunga nito, nagiging mas malawak ang pinsala na dulot ng hazard.
Vulnerability Assessment
Sinusuri ang kapasidad ng komunidad na harapin ang ano mang hazard.
Mayroon itong tatlong kategorya:
ang Pisikal o Materyal
Panlipunan,
Pag-uugali ng mamamayan tungkol sa hazard
Capacity Assessment
sinusuri kung ang mga mamamayan ay may kakayahan na muling isaayos ang mga istruktura tulad ng bahay, paaralan, gusaling pampamahalaan, kalsada at iba pa na nasira ng kalamidad.
pisikal o materyal na aspeto
tumutukoy sa pag-iwas sa mga hazard at kalamidad
Disaster Prevention
mabawasan ang malubhang epekto nito sa tao, ari-arian, at kalikasan
Disaster mitigation
Ito ay tumutukoy sa mga hakbang na dapat gawin bago ang pagtama ng sakuna, kalamidad at hazard na may layuning maiwasan o mapigilan ang malawakang pinsala sa tao at kalikasan
ondiz at redito 2009
Ito ay tumutukoy sa mga hakbang o dapat gawin bago at sa panahon ng pagtama ng kalamidad, sakuna o hazard. Mahalagang malaman ng mga miyembro ng pamilya, ng mga mamamayan sa komunidad, at maging ng mga kawani ng pamahalaan ang mga dapat gawin sa panahon ng sakuna o kalamidad
disaster reponse
magbigay kaalaman tungkol sa mga hazard, risk, capability, at pisikal na katangian ng komunidad
to inform
magbigay ng impormasyon tungkol sa mga gawain para sa proteksiyon, paghahanda, at pag-iwas sa mga sakuna, kalamidad, at hazard
To advise
magbigay ng mga hakbang na dapat gawin, mga ligtas na lugar na dapat puntahan, mga opisyales na dapat hingan ng tulong sa oras ng sakuna, kalamidad, at hazard
to instruct
Sa pagkakataong ito ay tinataya kung gaano aano kalawak ang pinsalang dulot ng isang kalamidad. Mahalaga ang impormasyong makukuha mula sa gawaing ito dahil magsisilbi itong batayan upang maging epektibo ang pagtugon sa mga pangangailangan ng isang pamayanan na nakaranas ng kalamidad.
didster response
ang needs ay tumutukoy sa mga pangunahing pangangailangan ng mga biktima ng kalamidad tulad ng pagkain, tahanan, damit, at gamot
ayon kina abarquez at murshed 2004
tumutukoy sa bahagya o pangkalahatang pagkasira ng mga ari-arian dulot ng kalamidad
damage
tumutukoy sa bahagya o pangkalahatang pagkasira ng mga ari-arian dulot ng kalamidad
loss
ito ang mga hakbang at gawain ay nakatuon sa pagsasaayos ng mga nasirang pasilidad at istruktura at mga naantalang pangunahing serbisyo upang manumbalik sa dating kaayusan at normal na daloy ang pamumuhay ng isang nasalantang komunidad.
rehabilitation
nakasalalay kung paano binuo ng isang komunidad ang kanilang disaster management plan na bahagi ng yugto ng Preparation. Makikita dito na kailangan ay may sapat na kaalaman at partisipasyon ang pamahalaan, iba't ibang sektor ng lipunan, NGO, at mga mamamayan sa pagbuo ng DRRM plan upang ito ay maging matagumpay.
recovery
ito ay tumutukoy sa pagsusuri sa lawak, sakop, at pinsala na maaaring danasin ng isang lugar kung ito ay mahaharap sa isang sakuna o kalamidad sa isang partikular na panahon
hazard assessment
ito ay isinasagawa sa pamamagitan ng pagtukoy sa mapa ng mga lugar na maaring masalanta ng hazard at mga elemento tulad ng gusali, taniman, kabahayan na maaring mapinsala
hazard mapping
dito ay gumagawa ng historical profile o timeline of events upang makita kung ano ang mga hazard na nararanasan ng isang komunidad, gaano ito kadalas at alin sa mga ito ang pinakamapinsala
timeline of events
tumutukoy ito sa tao, hayop, mga pananim, bahay, kasangkapan, kagamitan para sa transportasyon at komunikasyon at pag- uugali
Element at risk
tinutukoy ang mga grupo ng tao na maaaring higit na maapektuhan ng kalamidad
People at risk
tumutukoy ito sa lokasyon o tirahan ng mga taong natukoy na vulnerable.
location of people at risk
tinataya nito ang kahinaan o kakulangan ng isang tahanan o komunidad na harapin o Dumanyon sa pinasaiany uuivi ng hazard.
vulnerability assessment
tumutukoy sa materyal na yaman (halimbawa pera, likas na yaman)
pisikal o materyal
tumutukoy sa mga paghahandang ginawa sa pisikal na kaayusan ng isang komunidad upang ito ay maging matatag sa panahon ng pagtama ng sakuna
structural mitigation
tumutukoy sa mga ginanawang naghahanda at nannanlano
ng pamahalaan upang maging ligtas ang komunidad sa panahon ng sakuna.
Non-Structural Mitigation